Introductie Dasatinib (als 1-Water)

Dasatinib is een tyrosinekinaseremmer. Dit is een een doelgerichte kankerremmende stof ('targeted therapy').

Artsen schrijven dasatinib voor bij bepaalde vormen van leukemie (kanker van bloedcellen).

Handelsinformatie

Dasatinib is sinds 2006 internationaal op de markt. Het is verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Sprycel.

Hoe moet ik Dasatinib (als 1-Water) gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Neem de tablet zonder kauwen in met een half glas water.

Wanneer?
U mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis.

Als u het één keer per dag gebruikt: bij voorkeur 's ochtends. Door de tabletten bij een maaltijd of met wat voedsel in te nemen heeft u minder last van uw maag.

Hoe lang?
Uw arts bepaalt voor iedere individuele patiënt afzonderlijk hoe lang de behandeling voortduurt. Gebruikelijk is een behandeling van meerdere maanden tot jaren.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Dit medicijn heeft een krachtige werking op de celdeling, vooral van kankercellen, maar ook van gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan, bijvoorbeeld op plaatsen waar de cellen zich van nature snel delen. Dit zijn de slijmvliezen van mond, maag en darmen, de huid, de haren en het bloed.

Door de lijst van bijwerkingen kan het lijken dat het middel erger is dan de kwaal. Maar de bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor. Bovendien gaan de bijwerkingen na stoppen met de behandeling geleidelijk over.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Regelmatig

• Vasthouden van vocht. Onder andere in de buik en de longen. Hierdoor kunt u last krijgen van benauwdheid, opgezwollen enkels of zwellingen rond de ogen (bijvoorbeeld wallen). Ook kan uw gewicht toenemen. Bel uw arts als u merkt dat u binnen enkele dagen meerdere kilo's bent aangekomen of als u het benauwd krijgt door ophoping van vocht in de longen.

Soms

• Diarree, misselijkheid, buikpijn, zuurbranden, maagpijn en braken. Deze bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van slokdarm, maag en darmen. Om maagpijn en brandend maagzuur te bestrijden kan de arts een maagbeschermend middel voorschrijven. Door dit middel tijdens het eten in te nemen, heeft u minder last van uw maag. Bij misselijkheid schrijft de arts een antibraakmiddel voor. Mogelijk helpt het om vaker te eten, maar dan kleine beetjes. Zorg dat u extra drinkt als u diarree heeft en moet overgeven. Zelden ernstige diarree. Zorg dat u extra drinkt als u diarree heeft en moet overgeven. Neem contact op met uw arts als u behalve uw normale ontlastingpatroon viermaal of vaker per dag dunne ontlasting heeft of als u ook 's nachts diarree heeft. Soms is het nodig om uitdroging te voorkomen met geneesmiddelen tegen diarree of een vochtinfuus. Ook als u vaker dan één keer per dag moet braken, moet u de arts waarschuwen.
• Bloedarmoede, een verhoogde kans op infecties en een verhoogde kans op bloedingen, zoals bloedneuzen. Deze bijwerkingen ontstaan doordat het lichaam minder rode en witte bloedcellen en minder bloedplaatjes aanmaakt. Neem bij de volgende verschijnselen contact op met uw arts: onverklaarbare koorts of keelpijn, blaasjes in de mond en keel, extreme vermoeidheid, bleke huid en bleke slijmvliezen, bloedneuzen, blauwe plekken, zwarte ontlasting en onderhuidse bloedingen. Door het tekort aan witte bloedcellen bent u ook bevattelijker voor infecties door virussen, bacteriën of schimmels. Neem altijd contact op met uw arts bij infecties als verkoudheid, keelontsteking, griep, steenpuisten en andere huidinfecties. Soms is het nodig de dosering te verlagen of de volgende toediening uit te stellen. Soms zijn er medicijnen mogelijk om de aanmaak van bloedcellen te stimuleren. De arts zal uw bloed daarom tijdens de behandeling regelmatig laten controleren. Het bloed herstelt zich weer als u stopt met de behandeling.
• Huiduitslag (rode jeukende huid met bultjes). Raadpleeg uw arts of verpleegkundige als u hier last van heeft. Deze kan beoordelen of de uitslag ernstig is.
• Kortademigheid, hoest en een moeilijke of pijnlijke ademhaling.
• Hoofdpijn.
• Koorts.

Zelden

• Pijnlijke mond, tong of keel. Deze bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van mond, keel en slokdarm. U kunt dit zien aan een vuurrode kleur van de slijmvliezen. Eten en drinken kunnen hierdoor pijnlijk zijn. In veel gevallen helpt het om op ijsblokjes te zuigen, tijdens en direct na de chemotherapie. Tijdens de behandeling kunnen ingrepen aan uw gebit of in uw mond de klachten verergeren. Daarom is het verstandig vóór u aan de behandeling begint, uw tandarts uw gebit te laten controleren en eventueel behandelen. Verzorg uw gebit extra goed door een aantal maal per dag te poetsen met een zachte tandenborstel. Ook kunt u spoelen met een desinfecterende mondspoeling.
• Darmklachten: verstopping, winderigheid en een opgezette buik.
• Droge mond, smaakveranderingen en verminderde eetlust. Hierdoor zeer zelden gewichtsverlies.
• Doof of tintelend gevoel in de huid.
• Gevoel van zwakte en slaperigheid.
• Spier- of gewrichtspijn, stijfheid van de spieren en spierkramp.
• Opvliegers en nachtelijk zweten.
• Haaruitval en kaalheid.
• Droge jeukende huid, en acne.
• Oogklachten, zoals droge ogen en ontstoken ogen.
• Hartklachten. Raadpleeg uw arts bij ernstige benauwdheid of pijn op de borst na inspanning, en bij hartkloppingen of een onregelmatige hartslag.
• Depressiviteit en slapeloosheid.

Zeer zelden

• Licht in het hoofd, duizeligheid of flauwvallen. Bel in dat geval uw arts.
• Oogklachten, zoals wazig zicht, overgevoeligheid voor licht en verhoogde traanproductie.
• Verminderde nierwerking.
• Ontstekingen van de lever. Raadpleeg uw arts bij een gele verkleuring van de huid of van het oogwit of bij pijn boven in de buik. Zeer zelden kan de ontsteking van de lever het gevolg zijn van het opvlammen van een hepatitis-B-virusinfectie. Neem contact op met uw arts als u hepatitis B heeft.
• Beschadiging van de maag of darmen. Dit merkt u door bloed bij de ontlasting of een zwarte, teerachtige ontlasting. Stop dan met het gebruik en neem direct contact op met een arts.
• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan huiduitslag. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Raadpleeg in alle gevallen uw arts. U mag dit middel in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor dasatinib. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.

Neem contact op met uw verpleegkundige of arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen. Soms is het nodig om de dosering aan te passen zodat de bijwerkingen verminderen. Soms ook zal de arts een ander medicijn voorschrijven tegen de bijwerkingen.

Bespreek ook met uw arts of verpleegkundige als u zich zorgen maakt over bijwerkingen. Ervaart u andere bijwerkingen dan die hierboven staan? Meld dat dan aan uw apotheek, arts of verpleegkundige.

Let op
Dit medicijn is schadelijk voor het ongeboren kind. Vrouwen mogen niet zwanger worden als ze dit middel gebruiken. Ook mannen die dit medicijn gebruiken mogen hun partner niet zwanger maken. Zowel mannen als vrouwen moeten daarom tijdens de behandeling een goede anticonceptie gebruiken. Overleg hierover met uw arts.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Dasatinib (als 1-Water) wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

Van sommige medicijnen kan dasatinib de werking verminderen. Overleg met uw arts als u een van de volgende medicijnen gebruikt of gaat gebruiken.

• Vaccins. Meld altijd aan de arts dat u dasatinib gebruikt. Dasatinib kan de werkzaamheid van sommige soorten vaccins verminderen en de kans op bijwerkingen door de vaccins vergroten. Overleg met uw apotheker of arts als u moet worden gevaccineerd.
• Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Sommige medicijnen kunnen de werking van dasatinib verminderen.

• Overleg met uw arts als u een van de volgende maagzuurremmers gebruikt: cimetidine, esomeprazol, famotidine, lansoprazol, nizatidine, omeprazol, pantoprazol, rabeprazol, ranitidine.
• Gebruikt u een maagzuurbinder, zoals algeldraat of magnesiumhydroxide. Neem dasatinib dan minimaal 2 uur voor of 4 uur na de maagzuurbinder, anders wordt dasatinib niet goed opgenomen. Let op, het middel tegen hiv didanoside drank bevat behalve het anti-hiv-middel ook een maagzuurbinder. Neem dasatinib ook minimaal 2 uur voor of 4 uur na deze didanosine drank in.
• Rifampicine, een medicijn dat wordt gebruikt tegen tuberculose.

Sommige medicijnen kunnen de bijwerkingen van dasatinib versterken. Overleg hierover met uw arts.

• Itraconazol, ketoconazol en voriconazol, antischimmelmiddelen om in te nemen.
• Claritromycine en erytromycine, antibiotica.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt, maar ook of u bijvoorbeeld allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

Als ik Dasatinib (als 1-Water) gebruik, mag ik dan...

autorijden?
Heeft u last van duizeligheid of onscherp zien? Dan kan dit uw rijvaardigheid beïnvloeden. Rijd geen auto als u hier last van heeft.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de slijmvliezen van het maagdarmkanaal. Het vergroot daardoor de kans op bijwerkingen op de maag en darmen. Gebruik daarom liever geen alcohol tijdens de behandeling of zolang u last heeft van uw maag en darmen.

alles eten?
Wanneer u grapefruitsap drinkt of grapefruit eet tijdens het gebruik van dasatinib, heeft u extra kans op bijwerkingen. Vooral als u veel grapefruitsap drinkt of grapefruits eet.

De kans op bijwerkingen is klein:

• als u maximaal 1 glas grapefruitsap per keer drinkt of 2 grapefruits per keer eet;
• als u maximaal 2 keer per week grapefruitsap drinkt of grapefruits eet;
  en
• als u grapefruitsap drinkt of grapefruits eet met een tussenpoos van 3 dagen of langer.

Als u veel last krijgt van bijwerkingen, moet u contact opnemen met uw arts of apotheker. Voor meer informatie kunt u hier de folder downloaden.

U kunt verder alles eten wat uw maag verdraagt. Bepaalde soorten voedsel zijn echter af te raden als u last heeft van uw maag.

Op deze site kunt u onder 'Klachten & ziektes', 'Maagklachten' adviezen vinden voor mensen met maagklachten.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

Het is belangrijk dat u dasatinib consequent blijft slikken. Mocht u toch een dosis zijn vergeten, en:

• u komt hier binnen 4 uur na het gebruikelijke innametijdstip achter: neem dan alsnog zo snel mogelijk alsnog de dosis;
• u komt hier meer dan 4 uur na het gebruikelijke innametijdstip achter: neem dan zo spoedig mogelijk contact op met uw arts. Neem geen dubbele dosis.

Kan ik zomaar stoppen met Dasatinib (als 1-Water)?

Een behandeling tegen kanker is zwaar en kan moeilijk vol te houden zijn, ook al helpt het u de ziekte te verslaan. Wordt de behandeling u te zwaar, bespreek dat dan met uw arts of verpleegkundige. Samen kunt u de bijwerkingen bespreken en kijken of er alternatieven zijn.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.