Introductie Linezolid

Linezolid is een antibioticum. Het remt de groei van veel soorten bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals longontsteking, tuberculose en huidinfecties.

Handelsinformatie

Linezolid is sinds 2000 internationaal op de markt. Het is op recept verkriijgbaar in tabletten en infuus onder de merknaam Zyvoxid en als het merkloze Linezolid.

Hoe moet ik Linezolid gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Tabletten: innemen met een half glas water.
• Infuus: uw arts of verpleegkundige zal het infuus aanbrengen in een ader. Het infuus duurt een half tot 2 uur.

Wanneer?
Tabletten: u mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis.

Hoelang?
De kuurduur hangt af van het soort infectie en de ernst van de infectie. Normaal gesproken duurt een kuur 10 tot 14 dagen. Bij sommige infecties langer, bijvoorbeeld enkele maanden.
Houd er rekening mee dat dit een kuur is die u niet mag onderbreken en geheel moet afmaken. Ook al merkt u van de infectie al vóór afloop van de kuur niets meer, dit betekent nog niet dat alle bacteriën verdwenen zijn.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Zelden

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, buikpijn, diarree of verstopping. Zeer zelden maagpijn, brandend maagzuur en oprispingen. Diarree gaat meestal binnen enkele dagen over. In zeldzame gevallen ontstaat een ernstige diarree. Neem contact op met uw arts als u meermalen per dag waterdunne ontlasting heeft en daarbij moet overgeven en koorts heeft.
• Ontstoken slijmvliezen van mond en mondhoeken, keelholte, vagina of anus. Het betreft meestal een candida-infectie (schimmel) van de slijmvliezen. Dit ontstaat doordat het normale evenwicht tussen schimmels en bacteriën is verstoord. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
  Zeer zelden andere klachten van de mond: ontstoken gezwollen tong, ontstoken tandvlees, droge mond, dorst, tandverkleuring en verkleuring van de tong. Heeft u hier veel last van? Raadpleeg dan uw arts.
• Metaalachtige smaak.
• Hoofdpijn.
• Huidklachten, zoals jeuk en huiduitslag en zeer zelden roodheid, jeuk, schilfering en galbulten. Deze verschijnselen kunnen wijzen op overgevoeligheid, maar dat hoeft niet (zie Zeer zelden: overgevoeligheid).

Zeer zelden

• Bij het infuus: pijn rond de plaats van de naald. In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ontsteking van de ader op de plaats van het infuus. Waarschuw uw arts als u merkt dat de plaats rood en gezwollen wordt en warm aanvoelt.
• Griepachtige verschijnselen, zoals koude rillingen, koorts, zweten en vermoeidheid.
• Duizeligheid, slapeloosheid, oorsuizen.
• Haaruitval. Dit verdwijnt weer als u stopt met dit medicijn.
• Hoge bloeddruk. Deze bijwerking treedt vooral op als u ook voedsel of drank met veel van het aminozuur tyramine gebruikt. Tyramine zit vooral in oude gerijpte kaas, camembert, brie, biergist, marmite, witbier, zware bieren zoals Belgisch bier en tapbier, champagne en chiantiwijn. Kleine hoeveelheden van dit eten of drinken verhogen de bloeddruk nauwelijks. Overleg hierover met uw diëtist. Uw diëtist kunt u een compleet voedingsadvies geven.
• Vaak moeten plassen.
• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U kunt dit merken aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts.
  Ook kunt u duizelig of benauwd worden; u kunt ook flauwvallen. In zeer zeldzame gevallen krijgt u een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Ook komt voor een ernstige huidreactie met blaren op de huid en slijmvliezen. Waarschuw in al deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.
  Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden, bij gebruik langer dan enkele weken

• Minder rode of witte bloedcellen, en minder bloedplaatjes. Dit kunt u merken aan extreme vermoeidheid, bleke huid, onverklaarbare koorts, keelpijn of blaasjes in de mond en keel, plotselinge blauwe plekken of bloedneuzen. Waarschuw dan uw arts. Bij een behandeling van meer dan twee weken zal uw arts uw bloed wekelijks op deze bijwerking controleren.
• Zenuwaandoeningen, vooral van de ogen. Raadpleeg uw arts meteen als u opeens minder scherp of wazig ziet, kleuren anders waarneemt, of wanneer gedeeltes van uw gezichtsveld wegvallen.
  Ook de huidzenuwen kunnen zijn verstoord, waardoor u minder voelt of juist kriebelingen en tintelingen heeft. Raadpleeg ook dan uw arts.
• Hartkloppingen of een onregelmatige of snelle hartslag. Ook kunt u aanvallen van pijn op de borst krijgen. Waarschuw uw arts als u hier last van heeft.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Linezolid wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• De antistollingsmedicijnen acenocoumarol en fenprocoumon. Linezolid kan de bloedstolling ontregelen. Vertel de trombosedienst dat u linezolid gebruikt of heeft gebruikt.
• Buiktyfusvaccin-capsules. Linezolid maakt het buiktyfusvaccin in de capsules onwerkzaam. Gebruik daarom beide middelen niet samen. Als tussen beide medicijnen minimaal 3 dagen zit, is er geen probleem.
  Wilt u capsules met buiktyfusvaccin gebruiken? Wacht dan minimaal 3 dagen na afloop van de kuur met linezolid. Of vraag uw arts om een injectie tegen buiktyfus. De wisselwerking treedt dan niet op.
  Heeft u minder dan 3 dagen geleden capsules met buiktyfus-vaccin gebruikt en moet u nu starten met linezolid? Neem dan contact op met uw arts.
• Claritromycine, een antibioticum. Claritromycine versterkt de werking, maar ook de bijwerkingen van linezolid. Als u beide medicijnen gebruikt bij tuberculose, is er geen probleem. Uw arts controleert dan regelmatig op bijwerkingen van beide medicijnen.
  Als u het niet bij tuberculose gebruikt: gebruik deze medicijnen dan niet samen. Overleg met uw arts.
• Bepaalde medicijnen tegen depressie, namelijk citalopram, duloxetine, escitalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine, sertraline, venlafaxine en vortioxetine en het medicijn tegen te snelle zaadlozing dapoxetine.
  Deze medicijnen kunnen in combinatie met linezolid een ernstige bijwerking veroorzaken: het serotoninesyndroom. U merkt deze bijwerking aan trillen, beven, bewegingsdrang, spiertrekkingen, opgewondenheid, verwardheid, angst, koorts, zweten, versnelde hartslag en een verminderd bewustzijn. Overleg met uw arts als u deze combinatie krijgt voorgeschreven.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Als ik Linezolid gebruik, mag ik dan...

autorijden en alcohol drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alles eten?
U mag niet veel voedsel of drank met het aminozuur tyramine gebruiken. U kunt dan een te hoge bloeddruk krijgen. Tyramine zit in oude gerijpte kaas, camembert, brie, biergist, marmite, witbier, zware bieren zoals Belgisch bier en tapbier, champagne en chiantiwijn. Een kleine hoeveelheid hiervan kan geen kwaad. Overleg hierover met uw diëtist. Uw diëtist kan u een compleet voedingsadvies geven.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: neem de vergeten dosis zo snel mogelijk in. Neem de volgende dosis een dag later op het gebruikelijke moment.

Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: neem de vergeten dosis alsnog zo snel mogelijk in. Duurt het minder dan 4 uur voor u de volgende dosis moet innemen? Sla dan de vergeten dosis en hervat uw normale schema.

Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: neem de vergeten dosis zo snel mogelijk in. Duurt het minder dan 2 uur voor u de volgende dosis moet innemen? Sla dan de vergeten dosis over en hervat uw normale schema.

Kan ik zomaar stoppen met Linezolid?

Maak de kuur helemaal af. Als u de kuur afbreekt, is de bacterie waarschijnlijk nog niet volledig verdwenen en kunt u opnieuw klachten krijgen.

Als u allergische reacties of ernstige bijwerkingen krijgt, moet u wel stoppen. Neem in dat geval direct contact op met uw arts.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.