Introductie Vesanoid

Tretinoïne stimuleert de ontwikkeling van bepaalde kankercellen tot normale cellen.

Artsen schrijven het voor bij een bepaalde vorm van kanker in bloed.

Er bestaat ook tretinoïne voor op de huid, dit wordt toegepast voor ernstige acne en andere huidaandoeningen, zie de tekst tretinoïne op de huid.

Handelsinformatie

Tretinoïne is sinds 1962 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in capsules onder de merknaam Vesanoid. Tretinoïne wordt ook wel ATRA genoemd.

Tretinoïne is voor ernstige acne en andere huidaandoeningen ook verkrijgbaar in crème, oplossing en mondpasta, zie de tekst tretinoïne op de huid.

Hoe moet ik Vesanoid gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Neem de capsule heel in met een half glas water.

Wanneer?
Neem de capsule in op een volle maag, dus tijdens of net na het eten. Het werkt dan beter en u heeft minder kans op maagklachten.

Hoe lang?
Dit medicijn wordt maximaal drie maanden achter elkaar gebruikt. Uw arts zal aangeven wanneer u kunt stoppen. Dat is afhankelijk van hoeveel leukemiecellen er nog over zijn. Daarna start de arts meestal een chemokuur om de resterende leukemiecellen te doden. Soms start de arts de chemokuur al tijdens de behandeling met tretinoine.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Dit medicijn heeft een krachtig werking op de bloedcellen, niet alleen van kankercellen, maar ook van gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan.

Door de lijst van bijwerkingen kan het lijken dat het middel erger is dan de kwaal. Maar de bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor. Bovendien gaan de bijwerkingen na de kuur geleidelijk over.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Regelmatig

• Droge slijmvliezen, dit is bijvoorbeeld te merken aan droge mond, lippen, ogen en neus. Hierdoor kunt u last krijgen van een verstopte neus, bloedneuzen, ontstoken lippen, kloven in de lippen. Draagt u contactlenzen, dan kunt u deze vaak door de droge ogen minder goed verdragen. Vet de lippen regelmatig in met lippenbalsem. Heeft u last van droge ogen, dan kunt u kunsttranen gebruiken. Raadpleeg hiervoor uw arts.
• Droge, geïrriteerde huid. U heeft dan last van roodheid, branderig gevoel, jeuk, schilfering en kloven. Smeer de huid regelmatig in met vochtinbrengende crème of zalf om zo uitdroging van de huid te voorkomen.
• Uw huid kan gevoeliger worden voor UV-licht (zon, zonnebank, UV-lamp). Gebruik een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor en blijf bij fel zonlicht tussen 12.00 en 15.00 uur uit de zon.
• Haaruitval, zodat kale plekken ontstaan. Dit verdwijnt meestal als u stopt met dit middel.
• Maagdarmklachten, zoals verminderde eetlust, misselijkheid, braken, buikpijn, diarree of verstopping.
• Verwardheid, angstgevoelens, slapeloosheid, neerslachtigheid.
• Duizeligheid, tintelingen of doof gevoel in handen of voeten.
• Benauwdheid door effect op de longen. Raadpleeg uw arts als u moeite krijgt met ademhalen of zich benauwd voelt.
• Hartkloppingen, opvliegers, blozen, dikke enkels of voeten.
• Hoofdpijn. Dit kan onschuldig zijn, maar kan ook een van de verschijnselen zijn van verhoging van de druk in de hersenen. Raadpleeg daarom uw arts of verpleegkundige als u last heeft van hardnekkige hoofdpijn, stoornissen bij het zien en misselijkheid. De arts kan bepalen of er sprake is van een gevaarlijke bijwerking of van gewone hoofdpijn.
• Een ziek gevoel, koorts, rillingen, zweten en pijn in de botten.
• Ontsteking van de alvleesklier. Waarschuw direct een arts bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik.
• Bij gebruik door zwangeren: miskraam of misvormingen bij de ongeboren baby, zelfs na een enkele dosis. Als u zwanger bent of zwanger raakt tijdens de behandeling is de kans op deze afwijkingen zeer groot. Dit effect kan nog voortduren tot een maand na het laatste gebruik

Soms

• Retinoïnezuur-syndroom. Dit is een ernstige bijwerking van tretinoïne waarbij onmiddellijke behandeling met medicijnen nodig is. Waarschuw meteen uw arts of verpleegkundige bij een of meer van de volgende verschijnselen, zodat de arts kan bepalen of er sprake is van dit syndroom: De verschijnselen zijn: ademhalingsproblemen, zoals kortademigheid, hoge koorts, duizeligheid door een te lage bloeddruk, vochtophoping in buik, armen en benen (oedeem), toename gewicht.
• Verminderd gehoor. Raadpleeg uw arts als u last krijgt van oorsuizen of minder goed gaat horen. Deze bijwerking kan blijvend zijn.
• Stoornissen bij zien. Raadpleeg uw arts of verpleegkundige als u dit bemerkt.

Zeer zelden

• Toename van het cholesterol in het bloed. Dit is alleen van belang voor mensen met een erfelijk verhoogd cholesterolgehalte of mensen met diabetes (suikerziekte). Bloedstolsels in de bloedbaan (trombose). Dit vergroot de kans op een hartaanval of een beroerte. Ook een bepaald soort vetten, triglyceriden, kan zich ophopen in de bloedvaten. Als u al een te hoog cholesterol en/of vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.
• Ernstige huidaandoeningen, zoals zweren rond de geslachtsdelen, of bobbels op hoofd, hals of armen met koorts (Sweet-syndroom). Waarschuw bij dergelijke huidaandoeningen uw arts of verpleegkundige.
• Overgevoelig voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, roodheid van de huid, jeuk of een branderig gevoel. In dat geval bent u ook overgevoelig voor andere retinoïden, zoals acitretine en isotretinoïne. Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn en andere retinoïden in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor retinoïden Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn en andere retinoïden niet opnieuw krijgt.
• Groeiremming bij kinderen jonger dan twaalf jaar. Bij kinderen die dit medicijn krijgen zal de arts de groei daarom vaak controleren.

Neem contact op met uw verpleegkundige of arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen. Soms is het nodig om de dosering aan te passen zodat de bijwerkingen verminderen. Soms ook zal de arts een ander medicijn voorschrijven tegen de bijwerkingen.'

Bespreek ook met uw arts of verpleegkundige als u zich zorgen maakt over bijwerkingen. Ervaart u andere bijwerkingen dan die hierboven staan? Meldt dat dan aan uw apotheek, arts of verpleegkundige.

Let op
Dit medicijn is schadelijk voor het ongeboren kind. Vrouwen mogen het daarom NIET GEBRUIKEN als ze zwanger zijn of als ze dat kunnen worden. Vanaf een maand voor de behandeling tot en met een maand na de behandeling kunt u zich het best onthouden van geslachtsgemeenschap of tenminste twee methoden van anticonceptie tegelijk gebruiken, zoals de pil en condooms. Voor, tijdens en tot een maand na het laatste gebruik zal de arts regelmatig een zwangerschapstest uitvoeren.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Vesanoid wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Antibiotica van het tetracycline-type. Deze bevatten één van de volgende stoffen: doxycycline, demeclocycline, minocycline of tetracycline. In combinatie met tretinoïne kunnen deze medicijnen de bloeddruk in het hoofd gevaarlijk verhogen. Gebruik deze middelen daarom niet samen, maar neem contact op met uw arts of apotheker.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt, maar ook of u bijvoorbeeld allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

Als ik Vesanoid gebruik, mag ik dan...

autorijden?
Sommige mensen worden van dit medicijn duizelig. Rijd geen auto als u hier last van heeft.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de slijmvliezen van het maagdarmkanaal. Het vergroot daardoor de kans op bijwerkingen op de maag en de darmen. Gebruik daarom liever geen alcohol zolang u last heeft van uw maag en darmen.

alles eten?
U kunt alles eten wat uw maag verdraagt. Bepaalde soorten voedsel zijn echter af te raden als u last heeft van uw maag. Als u last heeft van de vetvertering, kunt u beter niet te vet eten.

Op deze site kunt u onder 'Klachten & ziektes', 'Maagklachten' adviezen vinden voor mensen met maagklachten.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

Het is belangrijk dat u dit middel consequent blijft gebruiken. Mocht u toch een dosis vergeten, neem deze dan zo snel mogelijk in. Maar neem geen dubbele dosis.

Als u dit middel twee keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan vier uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan vier uur? Sla de vergeten dosis dan over en bel uw verpleegkundige of arts.

Kan ik zomaar stoppen met Vesanoid?

Een kuur met dit medicijn is zwaar en kan moeilijk vol te houden zijn, ook al helpt het u de ziekte te verslaan. Wordt de behandeling u te zwaar, bespreek dat dan met uw arts of verpleegkundige. Samen kunt u de bijwerkingen bespreken en kijken of er alternatieven zijn.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.