Wat is tekenencefalitis (TBE)?
Tekenencefalitis is een virusinfectie die hersenontsteking kan veroorzaken. Zoogdieren, met name kleine knaagdieren, dragen het virus bij zich. Teken verspreiden het virus van dier op dier, of naar de mens. Er zijn verschillende varianten van het virus. De Europese variant is een minder ernstige variant. De Russische variant verloopt vaak ernstiger.
Hoe loopt u tekenencefalitis op?
Tekenencefalitis kunt u oplopen door een beet van een teek die met virus besmet is. Direct na de beet kunt u al besmet raken. Teken komen voornamelijk voor in bos(randen), struiken en hoog gras. Het actieve tekenseizoen loopt van maart tot november. Daarnaast kan ook het drinken van ongepasteuriseerde melk of het eten van rauwmelkse kaas zorgen dat u besmet raakt.
Hoe herkent u tekenencefalitis?
Niet iedereen die besmet is, wordt ziek. De meeste mensen die besmet raken maken ongemerkt de infectie door. Mensen die wel ziek worden krijgen 7 tot 10 dagen na besmetting 'griepachtig' verschijnselen. U moet dan denken aan symptomen als hoofdpijn, koorts, vermoeidheid en 'u niet lekker voelen'. Dit verdwijnt vanzelf.
Bij een klein deel van de geïnfecteerde mensen ontwikkelt de infectie zich vervolgens na 1 tot 3 dagen tot een herseninfectie. U moet dan denken aan klachten als een stijve nek, verlammingsverschijnselen, stuiptrekkingen, spraakproblemen en verminderd bewustzijn. Bij de Russische variant verloopt de ziekte vaker met hersenontsteking verschijnselen.
Hoe kunt u tekenencefalitis voorkomen?
Neem maatregelen om te voorkomen dat u gebeten wordt door een teek. Vermijd hoog gras, struikgewas en blijf op de paden. Draag beschermende kleding en smeer onbedekte huiddelen in met insectenwerende middelen (DEET). Het kan ook verstandig zijn om sokken en de broek daarmee in te smeren. Als u gaat kamperen is het verstandig om niet aan een bosrand of in hoog gras te gaan staan.
Het direct verwijderen van teken kan besmetting met tekenencefalitis niet voorkomen. Eenmaal gebeten kunt u al besmet zijn. Andere ziekten, zoals de ziekte van Lyme, kunnen er wel mee voorkomen worden.
Drink geen ongepasteuriseerde melk en eet geen rauwe kaas.
Er bestaat een vaccin tegen tekenencefalitis. Dit beschermt in 95% van de vallen. In Europa is het voldoende om in het actieve tekenseizoen u te beschermen tegen tekenbeten als u korter dan 4 weken gaat kamperen of wandelen in natuurgebieden. Het risico dat u besmet wordt is dan erg klein. Gaat u langer weg of naar gebieden waar de Russische variant voorkomt? Bespreek dit dan met een deskundig reisadviseur. Vaccinatie is dan te overwegen.
Waar kunt u tekenencefalitis oplopen?
De Europese variant komt voor in grote delen van Europa. De Benelux en Noord-Scandinavië uitgezonderd. Het komt dus ook voor in populaire vakantielanden als Duitsland en Oostenrijk!
De overige varianten komen verder naar het oosten voor.
Gebruikte bronnen: LCR, RIVM
