Introductie Prothiaden

Dosulepine behoort tot de groep tricyclische antidepressiemiddelen. Het regelt in de hersenen de hoeveelheid natuurlijk voorkomende stoffen die een rol spelen bij stemmingen en emoties.

Artsen schrijven dosulepine voor bij depressiviteit.

Handelsinformatie

Dosulepine is sinds 1969 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Prothiaden in capsules en tabletten.

Hoe moet ik Prothiaden gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
Bij voorkeur de totale dagdosis in een keer 's avonds voor het slapengaan innemen. Is de dosis echter meer dan 150 mg per dag, dan kunt u de dosis beter verdeeld over de dag innemen.

In het begin van de behandeling kan het nodig zijn om de dagdosis te verdelen over de dag om bijwerkingen te verminderen. Dit geldt ook voor ouderen. Overleg dit met uw arts.

Hoe lang?
Als het middel na 6 weken geen effect heeft, overleg dan met uw arts.
Bespreek gedurende de hele behandeling alle veranderingen in uw gedrag of stemming steeds met uw arts. Het kan zijn dat u niet goed of onvoldoende op dit middel reageert en misschien meer baat zult vinden bij een ander middel.

Na verbetering van de klachten moet u het meestal 6 maanden blijven gebruiken. Dan heeft u minder kans dat de depressiviteit terugkomt.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Of er bijwerkingen optreden, en in welke mate, hangt af van hoeveel en hoe lang u dit middel gaat gebruiken. Bovendien zullen bijwerkingen niet bij iedereen optreden, maar alleen bij personen die daarvoor gevoelig zijn.

De meeste bijwerkingen zijn in de eerste week het meest uitgesproken en nemen daarna af of verdwijnen zelfs. Ze gaan weer over als u met het middel stopt.

Sommige aandoeningen kunnen door dosulepine verergeren. Neem daarom in elk geval contact op met uw arts als u lijdt aan hartkramp (angina pectoris), hartfalen, hartritmestoornissen, verhoogde oogboldruk (glaucoom), epilepsie en een vergrote prostaat.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Regelmatig, vooral de eerste tijd dat u dit middel gebruikt

• Sufheid, slaperigheid, een verminderd reactievermogen en wazig zien. Dit is vooral lastig bij activiteiten waarbij uw oplettendheid erg nodig is, zoals autorijden, het beklimmen van een ladder of het bewaken van processen op het werk. Onderneem geen risicovolle activiteiten, zeker niet de eerste twee weken van de behandeling als u nog aan het middel moet wennen.
• Droge mond, doordat u minder speeksel aanmaakt. Als u in het begin van de behandeling veel last heeft van een droge mond, kunt u de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes. Door de droge mond ontstaan sneller gaatjes in uw gebit en ontstekingen van het slijmvlies van de mondholte. Poets en flos extra goed als u merkt dat u last blijft houden van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker controleren.
• Als u het syndroom van Sjögren heeft, een aandoening waarbij de slijmvliezen van onder andere ogen en mond droger zijn dan normaal: u kunt meer klachten krijgen. Dit middel vermindert de aanmaak van traanvocht en speeksel. Neem contact op met uw arts als u meer last heeft van oogirritatie of een droge mond. Mogelijk is een ander middel geschikter.

Regelmatig

• Hartkloppingen. Dit kan bij mensen met hartkramp (angina pectoris) een aanval uitlokken van pijn op de borst bij inspanning. Overleg hierover met uw arts.
• Verstopping (obstipatie). Eet vezelrijke voeding en drink veel. Neem contact op met uw arts als u veel last blijft houden van verstopping.
• Minder of soms juist meer zin in vrijen. Bij mannen: moeilijker krijgen van een erectie en zaadlozing. Bij vrouwen: moeilijker krijgen van een orgasme.
• Na enkele maanden: gewichtstoename. Let daarom goed op wat en hoeveel u eet. Vraag uw huisarts om een verwijzing naar een diëtist als u te veel aankomt.

Soms, vooral de eerste tijd dat u dit middel gebruikt

• Trillende handen.
• Gejaagdheid, angst, slapeloosheid en verwardheid.
• Moeilijk kunnen plassen. Dit is vooral van belang als u al moeite met plassen heeft door een vergrote prostaat. Neem contact op met uw arts als u dit merkt. Mogelijk is een ander medicijn geschikter voor u.
• Overmatig zweten.
• Misselijkheid en braken, vooral als u begint met dit middel. Mogelijk helpt het om dit middel op een volle maag in te nemen.

Zelden

• Duizeligheid, vooral bij het opstaan uit bed of uit een stoel. Dit kan het gevolg zijn van een lagere bloeddruk. In het algemeen gaat de duizeligheid in enkele dagen tot weken over als uw lichaam zich heeft ingesteld op de lagere bloeddruk. Mensen met hartfalen kunnen hier meer last van hebben. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het beste even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Blijft u last houden, overleg dan met uw arts.
• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan jeuk en huiduitslag. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dosulepine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden

• Bloed- of leverafwijkingen. U kunt dit merken aan onverklaarbare koorts, keelpijn, blauwe plekken of een gele verkleuring van het oogwit. Staak dan het gebruik en waarschuw uw arts.
• Mensen met epilepsie lopen een grotere kans op een epileptische aanval.
• Toename van depressieve gedachten of gedachten aan zelfmoord. Neem contact met uw arts op als depressieve gevoelens juist toenemen of verergeren. Jongeren onder de 25 jaar hebben meer kans op deze bijwerkingen.
• Mensen met het Brugada-syndroom, een erfelijke hartaandoening, hebben mogelijk een grotere kans op hartritmestoornissen. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander middel. Als u dit middel toch moet gebruiken, zal uw arts u extra onder controleren.
• Hartaandoeningen, zoals meer kans op een hartaanval. De kans hierop is groter bij mensen die in het verleden een hartaanval hebben gehad. Waarschuw uw arts, als u plotseling pijn op de borst krijgt. Heeft u kort geleden een hartaanval gehad? Dan mag u dit middel niet gebruiken. Overleg hierover met uw arts.
• Bewegingsstoornissen. Deze herkent u aan zuig-, kauw- en smakbewegingen, bewegingen van de tong en grimassen en tics van het gezicht. Neem bij deze verschijnselen contact op met uw arts. Bij mensen die al een bewegingsstoornis hebben kan dit verergeren. Raadpleeg uw arts als u dit merkt.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart, waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Prothiaden wisselwerkingen met andere medicijnen?

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Andere middelen die het reactievermogen verminderen. Bij deze middelen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar. Rijd in elk geval geen auto als u twee of meer van dergelijke middelen gebruikt.
• Sommige andere middelen tegen depressie, namelijk bupropion, citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline. Deze middelen kunnen de hoeveelheid dosulepine in het bloed verhogen. Hierdoor kan het middel meer bijwerkingen geven, zoals sufheid, duizeligheid, verstopping, droge mond of moeilijk kunnen plassen. Bovendien kan een ernstige bijwerking optreden als u deze middelen tegelijk met dosulepine gebruikt. U kunt dan last krijgen van spiertrekkingen, trillen, koorts, zweten, opgewondenheid en verwardheid. Raadpleeg uw arts, zodat deze eventueel de doseringen kan verlagen.
• Kinidine, een medicijn tegen hartritmestoornissen. Door dit medicijn kan de hoeveelheid dosulepine in uw bloed te hoog worden. Overleg hierover met uw arts.
• Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Als ik Prothiaden gebruik, mag ik dan...

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.

Let op: ook depressiviteit kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol versterkt het versuffende effect van dit middel. Ook als u hier niets meer van merkt omdat u gewend bent geraakt aan dit middel, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden. Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet.

alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

• Als u dit middel 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten tablet dan over. Slikt u het hierdoor overdag in plaats van 's avonds? Houd er rekening mee dat dit middel sufheid geeft. U kunt nu bijvoorbeeld niet autorijden.
• Als u dit middel 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Kan ik zomaar stoppen met Prothiaden?

Nee, bouw bij voorkeur langzaam af over een periode van 4 weken. Na plotseling stoppen na een gebruik van minstens 5 tot 8 weken krijgen sommige mensen last van angst, slapeloosheid, onrust, duizeligheid, hoofdpijn, spierpijn, misselijkheid en zweten. Deze verschijnselen treden vaak pas 1 tot 4 dagen na plotseling stoppen op en zijn na 2 weken meestal over.

Niet iedereen heeft even veel last van ontwenningsverschijnselen. Kijk daarom hoe u reageert als u de dosering iets vermindert. Als u er geen last van heeft kunt u misschien sneller afbouwen. Vraag uw arts hierbij om advies.

U gebruikt dit middel tegen depressie: wees erop bedacht dat het effect van dosulepine pas na ongeveer 6 weken maximaal is en dat u het middel daarna nog minstens 6 maanden moet blijven gebruiken. Als u eerder stopt, heeft u meer kans dat de depressiviteit terugkomt.

Het gebruik wordt vaak over een periode van enkele maanden afgebouwd om te voorkomen dat de verschijnselen van de depressie terugkomen.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.